Van uitstellen naar doen: Hoe je perfectionisme loslaat en in actie komt.
Je wilt dat boek schrijven. Die droomsollicitatie versturen. Die presentatie afmaken. Maar in plaats van te starten, herschrijf je eindeloos je CV. Of verdwaal je in onderzoek. Of scrol je doelloos door social media.
Herkenbaar?
Je weet wat je wilt doen. Je weet zelfs hoe je het moet doen. En toch… komt het er niet van.
En de gedachte sluipt erin: “Ik ben gewoon lui.”
Maar laten we één ding duidelijk maken: je bent niet lui. Je brein beschermt je. Tegen het onbekende. Tegen falen. Tegen afwijzing. Vaak vermomd als… perfectionisme.
Waarom perfectionisme je tegenhoudt
Perfectionisme lijkt misschien een kracht – het streven naar het beste uit jezelf halen. Maar in werkelijkheid is het vaak een rem.
Je begint pas als je precies weet hoe je iets perfect moet doen.
Je herschrijft je werk meerdere keren.
Je stelt uit. Totdat je onder druk móét presteren.
Waarom?
Omdat je diep vanbinnen denkt: “Als ik faal, zegt dat iets over mij als persoon.” Dus begin je liever niet. Want wat je niet begint, kun je ook niet verknallen.
Maar hier is de waarheid: je kunt niet perfectioneren wat je nooit begint.
Hoe perfectionisme leidt tot uitstelgedrag
Onderzoek toont aan dat uitstelgedrag geen kwestie is van tijdmanagement, maar van emotiemanagement. We stellen uit omdat we een onprettig gevoel vermijden: angst, onzekerheid, falen.
En perfectionisme voedt precies die emoties.
Dus stel jezelf deze vragen eens:
- Wat kost het mij om dit perfectionisme in stand te houden?
- Waarin houd ik mezelf klein?
- Wat mis ik aan kansen, relaties, rust, plezier?
- En… wat zou het me opleveren om dit perfectionisme los te laten?
Pak pen en papier. Zet een timer op 5 minuten. En schrijf.Je zult versteld staan van wat er bovenkomt.
Waar komt jouw perfectionisme vandaan?
Perfectionisme ontstaat vaak in onze jeugd. Misschien leerde je dat fouten maken niet mocht. Dat liefde of erkenning voorwaardelijk was. Of dat je veiligheid lag in ‘het goed doen’.
Stel jezelf eens deze vragen:
- Waar ben ik zo bang voor als ik niet perfect ben?
- Wie in mijn jeugd legde die lat zo hoog?
- Welke overtuigingen draag ik nog met me mee… die ik eigenlijk allang los mag laten?
Door die oorsprong te onderzoeken, ontstaat ruimte. Begrip. Compassie. En de mogelijkheid om bewust te kiezen voor een ander verhaal.
Praktische NLP-technieken om in actie te komen
Je brein is een gewoontefabriek. En goed nieuws: gewoontes zijn te herprogrammeren. Met NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren) leer je je brein om actie te koppelen aan een positief gevoel.
Hier zijn 3 krachtige technieken:
1. The Swish Pattern – Stop de twijfel, start met doen
Je herkent het moment waarop je wilt beginnen… en tóch iets anders gaat doen.
Met The Swish Pattern doorbreek je dat automatisch patroon.
🔹 Stap 1: Herken het oude beeld (bijv. jezelf scrollend op je telefoon).
🔹 Stap 2: Maak een nieuw beeld: jij, geconcentreerd en in flow.
🔹 Stap 3: Swish! Laat het oude beeld vervagen en vervang het door het nieuwe.
Herhaal dit een paar keer. Zo leert je brein iets nieuws: “Beginnen voelt goed.”
2. Chunking-down – Maak het klein, houd het haalbaar
Grote taken maken ons brein bang. “Een boek schrijven” voelt als Mount Everest.
De oplossing? Hak het op in kleine stappen:
- Stap 1: Bedenk een titel.
- Stap 2: Schrijf 50 woorden.
- Stap 3: Maak een ruwe opzet van hoofdstuk 1.Kleine stappen creëren succesmomenten, en elk succes geeft dopamine – het motivatiehormoon. Voor je het weet ben je op gang.
3. Visualisatie – Koppel motivatie aan het resultaat
Sluit je ogen en stel je voor:
- Je hebt de taak voltooid.
- Je voelt trots, opluchting, rust.
- Je glimlacht.
Koppel dat gevoel aan je eerste stap. Zo train je je brein om starten te associëren met iets positiefs, niet met stress of angst.
Creëer een omgeving die je accepteert zoals je bent
Perfectionisme wordt gevoed door kritiek – van jezelf én anderen. Daarom is het belangrijk dat je mensen om je heen verzamelt die je accepteren, inclusief je imperfecties.
Zij helpen je herinneren: je bent goed genoeg, ook als het niet perfect is.
Durf dus nieuwe standaarden te stellen. Voor jezelf. Voor je omgeving. Voor hoe je met jezelf praat.
Tot slot: Jij bent niet je uitstelgedrag
Uitstellen is niet wie je bent, het is iets wat je doet.
Perfectionisme is niet je identiteit, het is een beschermingsmechanisme.
Maar je kunt kiezen. Voor mildheid. Voor actie. Voor groei.
Stop met twijfelen. Start met doen.
Niet omdat je perfect moet zijn. Maar omdat je het waard bent om te beginnen – precies zoals je nu bent.
Wil je NLP dieper leren toepassen?
Wil je minder twijfelen, meer doen, en eindelijk loskomen van je perfectionisme en uitstelgedrag?
Laten we samen aan de slag gaan.